Rib and Sea

Το σωσίβιο, το quick stop και η ζώνη σώζουν ζωές

Στάθης Βαρβαγιάννης : 5η γενιά στην απόσταξη του ομώνυμου ούζου.

Ρεπορτάζ - Βίντεο : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.

Ο Στάθης Βαρβαγιάννης. Τόπος πλούσιος κι' ευλογημένος η Λέσβος. Με οργιώδη βλάστηση, τρεχούμενα νερά, σπάνια αρωματικά φυτά. Σ' αυτή τη γη ένας χαρισματικός δημιουργός ξεκίνησε πριν από 154 χρόνια να "χτίζει" τα χαρακτηριστικά ενός αποστάγματος, χάρη σε μια καλά κρυμμένη οικογενειακή συνταγή που συνεχίζει να δίνει, πέντε γενιές αργότερα, το νόημα της ποιότητας και της γεύσης στο Ούζο Βαρβαγιάννη.

Ήταν γύρω στα 1860 όταν ο Ευστάθιος Βαρβαγιάννης φθάνει στο Πλωμάρι της Λέσβου, φορτωμένος με την εμπειρία και τη γνώση της απόσταξης από την Οδησσό της Ρωσίας. Στο Πλωμάρι, όπου την εποχή εκείνη η βιομηχανική παραγωγή βρισκόταν σε έξαρση και το διεθνές εμπόριο άνθιζε. Την εποχή εκείνη όπου ο Πλωμαρίτης δάσκαλος του Γένους Βενιαμίν ο Λέσβιος έβαζε μαζί με τους άλλους Φιλικούς τα θεμέλια της νεότερης Ελλάδας στα νησιά του Αιγαίου. Το λιμάνι έσφυζε από ζωή και πολλά προϊόντα ταξίδευαν ως την άκρη της γης. Αυτή η εύφορη γη της Λέσβου γεννά μέχρι σήμερα μια εκπληκτική ποικιλλία γλυκάνισου, ένα φυτό που παίζει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του ούζου.

Τα αδέλφια Βαρβαγιάννη που ξεκίνησαν την απόσταξη του ομώνυμου ούζου πριν από 154 χρόνια.Σ' αυτόν τον τόπο ο Ευστάθιος Βαρβαγιάννης ξεκίνησε την διαδικασία της πρώτης απόσταξης και την παραγωγή μιας άριστης ποιότητας ούζου που έγινε διεθνώς γνωστό με την ονομασία "Ούζο Βαρβαγιάννη μπλε".

Στα χρόνια που πέρασαν από τότε, πέντε γενιές της οικογένειας Βαρβαγιάννη βαδίζουν στα ίδια πάντα βήματα που χάραξε ο ιδρυτής της εταιρείας, παρακολουθώντας την διαδικασία της απόσταξης που γίνεται με τον παλιό, παραδοσιακό τρόπο. Το οινόπνευμα, που αποτελεί τη βάση για την παραγωγή του ούζου, είναι 100% καθαρή αιθυλική αλκοόλη από σταφίδα. Το μείγμα μπαίνει σε ειδικά καζάνια και αποστάζεται τρεις φορές, χωρίς απότομες μεταβολές τόσο στη θέρμανσή του όσο και στην ψύξη του. Από την πρώτη απόσταξη απομένει η "καρδιά", το μεσαίο κλάσμα της απόσταξης, το οποίο περνά και στη δεύτερη και τρίτη φάση της διαδικασίας, αργά αργά, με συνεχείς ελέγχους και δοκιμές.

Ο γλυκάνισος, το αρωματικό φυτό στο οποίο οφείλει το ούζο την ιδιαίτερη μυρωδιά του. Το "αδόλωτο", όπως ονομάζεται το κεντρικό κλάσμα και αποτελεί το τέλειο απόσταγμα της τελευταίας φάσης της διαδικασίας, αποθηκεύεται σε μεγάλες ανοξείδωτες δεξαμενές για να καταλαγιάσει, να "ζευγαρώσουν" τα υλικά της συνταγής και να γίνουν ένα ομοιογενές μείγμα.

Πριν το απόσταγμα καταλήξει στις φιάλες, αναμειγνύεται αργά με το μοναδικό νερό που αναβλύζει από τα βουνά του Πλωμαρίου. Νερό που διαθέτει εξαιρετικά χαρακτηριστικά με την σωστή περιεκτικότητα σε άλατα και μέταλλα.

Η πρώτη συσκευή με την οποία γινόταν η τοποθέτηση του φελλού στα μπουκάλια. Σήμερα, στο γραφικό Πλωμάρι της Λέσβου η τεχνολογία συνυπάρχει με την ιστορία και την παράδοση της οικογένειας Βαρβαγιάννη. Δίπλα στα σύγχρονα αποστακτήρια, η αγάπη και το μεράκι της οικογένειας δημιούργησαν το μουσείο του ούζου όπου εκτίθενται τα πρώτα εργαλεία που χρησίμευαν για την εμφιάλωση και την επικόλληση της μπλε ετικέτας και το πρώτο καζάνι απόσταξης που κατασκευάστηκε το 1958 στην Κωνσταντινούπολη.

Περνώντας έξω από την ποτοποιία της οικογένειας Βαρβαγιάννη, λίγο πριν το Πλωμάρι, κατά την διάρκεια του πρόσφατου οδοιπορικού μας στο νησί της Σαπφούς, δεν μπόρεσα να αντισταθώ στον πειρασμό να μιλήσω με τον Στάθη Βαρβαγιάννη για το διάσημο ούζο που αποστάζει η οικογένειά του εδώ και 154 χρόνια.